Corruption Guidelines

IBRD ေခ်းေငြႏွင့္ IDA ေထာက္ပံ့ ေငြမ်ားျဖင့္ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ေသာ စီမံကိန္းမ်ား အတြက္

လိမ္လည္မႈမ်ား၊ လာဘ္စားျခင္းမ်ား ကာကြယ္ တိုက္ဖ်က္ျခင္း ဆို္င္ရာ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား

၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ရက္တြင္ အတည္ျပဳၿပီး ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ လတြင္ ျပင္ဆင္သည္။

ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ အေထြေထြ စည္းမ်ဥ္းမ်ား

၁။ ဤ လမ္းညႊန္ခ်က္ မ်ားသည္ International Bank for Reconstruction and Development (IBRD) or the International Development Association (IDA) တို႕၏ ေငြေၾကး ေထာက္ပံ့မႈျဖင့္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေသာ စီမံကိန္း လုပ္ငန္းမ်ား ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ျခင္းႏွင့္ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚ လာႏိုင္ေသာ လိမ္လည္မႈမ်ား၊ လာဘ္စားမႈမ်ား ကာကြယ္ တိုက္ဖ်က္ရန္ အတြက္ ေရးသား ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤ လမ္းညႊန္ခ်က္ မ်ားတြင္ ရရွိလာ ေသာ ေငြေၾကး မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ရယူ သံုးစြဲႏိုင္ေသာ သို႕မဟုတ္ လႊမ္းမိုး ႏိုင္ေသာ၊ အပ္ႏွံခြင္႔ ရွိေသာ၊ လႊဲေျပာင္းခြင့္ ရွိေသာ လူပုဂၢိဳလ္ သို႕မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား လိုက္နာရမည့္ အေထြေထြ စည္းမ်ဥ္းမ်ား၊ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ႏွင့္ ကန္႕သတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ထားသည္။

၂။ အထက္ အပိုဒ္ (၁) တြင္ အက်ံဳးဝင္ေသာ လူပုဂၢိဳလ္ သို႕မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားသည္ က်င့္ဝတ္ သိကၡာပိုင္း ဆိုင္ရာ အေကာင္းမြန္္ဆံုး အေနအထားတြင္ ရွိရမည္။ အထူးသျဖင့္ ထို လူပုဂၢိဳလ္ သို႕မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားသည္ လိမ္လည္မႈမ်ား၊ လာဘ္စားျခင္းမ်ား ကာကြယ္ တိုက္ဖ်က္ျခင္း အတြက္ အသံုးျပဳ ရမည့္ နည္းလမ္းမ်ား အားလံုးကို အစြမ္းကုန္ အသုံးခ် ေဆာင္ရြက္ သြားရမည့္ အျပင္ IBRD or IDA ေထာက္ပံ့ေငြကို ရယူ သံုးစြဲသည့္ အဖြဲ႕အစည္း/ လူပုုဂၢိဳလ္ မ်ားသည္ လိမ္လည္မႈမ်ား၊ လာဘ္စားျခင္း ကိစၥရပ္မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္မႈ မရွိေအာင္ ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္။

ဥပေဒေရးရာ စဥ္းစားရမည့္ အခ်က္မ်ား

၃။ ေခ်းေငြ ရရွိရန္အတြက္ ျပဳလုပ္ေသာ ေခ်းေငြ ေပးအပ္ျခင္း ဆို္င္ရာ သေဘာ တူညီခ်က္သည္ ေခ်း ယူသူ ႏွင့္ ဘဏ္ အၾကား ေခ်းေငြ ထုတ္ေခ်းေသာ သက္ဆို္င္ရာ စီမံကိန္း အတြက္ ဥပေဒ အရ ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္မႈကို လႊမ္းမိုးသည္။ ေခ်းေငြ ေပးအပ္ျခင္း ဆို္င္ရာ သေဘာ တူညီခ်က္ အရ ေခ်းေငြမ်ား သံုးစြဲၿခင္း အပါအဝင္ စီမံကိန္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္ျခင္းသည္ ေခ်းေငြ လက္ခံသူ၏ တာဝန္ ျဖစ္သည္။ ဘဏ္ အေနျဖင့္ ယခု သေဘာ တူညီခ်က္ ေအာက္တြင္ တာဝန္ ရွိသည္မွာ ေပးအပ္ လိုက္ေသာ ေခ်းေငြမ်ားသည္ ႏွစ္ဘက္ ႀကိဳတင္ သတ္မွတ္ ထားသည့္ လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္သာ စီမံ အသံုးျပဳရန္ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး ႏွင့္ အျခား စီးပြားေရး မဟုတ္ေသာ လႊမ္းမိုးမႈမ်ား၊ စဥ္းစား ခ်က္မ်ား ကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားျခင္း မျပဳဘဲ ကုန္က် စရိတ္ သက္သာျခင္းႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ရည္ ေကာင္းမြန္ျခင္း အေပၚတြင္သာ အဓိကထား စဥ္းစားရန္ ျဖစ္သည္။ ဤ လမ္းညႊန္ခ်က္ မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပပါ အစီအမံ မ်ား၏ အေရးႀကီးေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ပါဝင္ၿပီး ေခ်းေငြ သေဘာ တူညီခ်က္၌ ပါဝင္သည့္ အတုိင္း စီမံကိန္း ျပင္ဆင္ေရး ႏွင့္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရး အတြက္ အသံုး ျပဳႏို္င္ေအာင္ ေရးဆြဲ ထားသည္။

ဤ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား အသံုးျပဳႏိုင္မည့္ ကိစၥရပ္မ်ား

၄။ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား ဆိုင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္ မ်ားတြင္ ဘဏ္ မွ အျပည့္ အဝ သို႕မဟုတ္ တစိတ္ တပိုင္း ေထာက္ပံ့ ေပးမည့္ စီမံကိန္း ျပင္ဆင္ေရး ႏွင့္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေတြ႕ရွိ ရႏို္င္ေသာ လိမ္လည္မႈမ်ား၊ လာဘ္စားျခင္းမ်ား ရန္မွ ကာကြယ္မည့္ နည္းလမ္းမ်ား ပါဝင္သည္။ ထုိ႕ၿပင္ ဤ လမ္းညႊန္ခ်က္ မ်ားတြင္ ရရွိ လာေသာ ေခ်းေငြ မ်ားကို အက်ံဳး မဝင္ေသာ အသံုး စရိတ္ မ်ားတြင္ က်ခံ သံုးစဲြၿခင္း ကဲ့သို႕ေသာ လိမ္လည္မႈမ်ား လာဘ္စားျခင္း မ်ား အျပင္ ရရွိ လာေသာ ေခ်းေငြမ်ားကို မသမာေသာ နည္းျဖင့္ လိမ္လည္ သံုးစဲြရန္ မေလ်ာ္ ၾသဇာ သံုးစဲြျခင္း မ်ားကို ကာကြယ္ ႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ား ပါဝင္သည္။ လိမ္လည္မႈမ်ား၊ လာဘ္စားၿခင္း မ်ားသည္ ေခ်းေငြမ်ား အသံုးၿပဳၿခင္း ႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး ၾကံဳေတြ႕ ရႏို္င္သည့္ အတြက္ ဤ လမ္းညႊန္ခ်က္ မ်ားကို ခ်မွတ္ ရျခင္း ျဖစ္သည္။

၅။ ဤ လမ္းညႊန္ခ်က္ မ်ားသည္ ေငြေခ်းယူသူ အပါအဝင္ ယခု ေခ်းေငြ၏ တစိတ္တပိုင္း ျဖစ္ေစ၊ အားလုံး ျဖစ္ေစ အသံုးျပဳခြင့္ ရသူ လူပုဂၢိဳလ္ သို႕မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေခ်းေငြမ်ားကို အပ္ႏွံျခင္း၊ လႊဲေျပာင္းျခင္း ႏွင့္ စပ္ဆုိင္ေသာ ေငြေၾကး က႑ ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူ လူပုဂၢိဳလ္ သို႕မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား (ဤ ေခ်းေငြကို ခံစားခြင့္ ရွိသူ ဟုတ္သည္ ျဖစ္ေစ၊ မဟုတ္သည္ ျဖစ္ေစ)၊ ဤ ေခ်းေငြ သံုးစြဲရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို လႊမ္းမိုး ႏို္င္သူ၊ သို႕မဟုတ္ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ႏို္င္သူ လူပုဂၢိဳလ္ သို႕မဟုတ္ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား အားလံုးႏွင့္ သက္ဆိုင္သည္။ အဆိုပါ ပုဂၢိဳလ္ အားလံုးသည္ ေငြေၾကးကို လက္ဝယ္ ရရွိသည္ ျဖစ္ေစ၊ မရရွိသည္ ျဖစ္ေစ ဤ လမ္းညႊန္တြင္ ေခ်းေငြ လက္ခံ ရရွိသူဟု ရည္ညႊန္း သံုးစြဲ သြားမည္ ျဖစ္သည္။

၆။ ဘဏ္မွ ရရွိေသာ ေခ်းေငြ မ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေသာ ကုန္စည္၊ စက္ကိရိယာ မ်ားႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ရယူ/ ဝယ္ယူ သံုးစြဲ ႏိုင္ရန္ အတြက္ ကန္ထရိုက္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿခင္း၊ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ၿခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားတြင္ ေတြ႕ၾကံဳ ရႏို္္င္ေသာ လိမ္လည္မႈမ်ား၊ လာဘ္စားျခင္း ဆိုင္ရာ ဘဏ္၏ တိက်ေသာ မူဝါဒမ်ားကို ဝယ္ယူေရး လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား၊ အၾကံေပးျခင္း ဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား တြင္ ေဖာ္ျပ ထားပါသည္။

လိမ္လည္မႈမ်ား၊ လာဘ္စားျခင္း ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ အက်ဳံးဝင္ေသာ စကားရပ္မ်ား အတြက္ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္

၇။ ဤ လမ္းညႊန္ခ်က္ မ်ားသည္ ေခ်းေငြ လက္ခံ ရရွိသူ အေနၿဖင့္ အဆိုပါ ေခ်းေငြမ်ား အသံုး ျပဳသည့္ အခါ ေတြ႕ၾကံဳ ရမည့္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေျဖရွင္းႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္ -

(က) လာဘ္စားၿခင္း ဆိုသည္မွာ အၿခားသူ တစ္ဦးဦး၏ အျပဳအမူကို လႊမ္းမိုး လိုသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ မဟုတ္မမွန္သည့္ နည္းလမ္းျဖင့္ တန္ဖိုးရွိေသာ အရာ တစ္ခုခုကို တိုက္ရိုက္ သို႕မဟုတ္ သြယ္ဝိုက္၍ ေပးအပ္ျခင္း၊ လက္ခံျခင္း၊ ေတာင္းဆိုျခင္း၊

(ခ) လိမ္လည္ျခင္း ဆိုသည္မွာ ေငြေၾကး သို႕မဟုတ္ အျခား အက်ိဳးအျမတ္ တစ္စံု တစ္ရာ ရရွိရန္ သို႕မဟုတ္ တာဝန္ ေရွာင္လႊဲရန္ ရည္ရြယ္၍ ျပဳမူေသာ သို႔မဟုတ္ ေရွာင္ဖယ္ေသာ မည္သည့္ အျပဳအမူကို မဆို ေခၚသည္။ ယင္း စကားရပ္တြင္ တစ္စံု တစ္ဦးအား မဟုတ္ မမွန္ေၾကာင္း သိလ်က္ႏွင့္ သို႔မဟုတ္ ဂရု မျပဳဘဲ လိမ္လည္ အေယာင္ ေဆာင္ၿခင္း၊ သို႔မဟုတ္ အေယာင္ေဆာင္ လိမ္လည္ရန္ ႀကိဳးစားျခင္း မ်ား ပါဝင္သည္၊

(ဂ) မေကာင္းမႈ အတြက္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ ၾကံစည္ျခင္း ဆိုသည္မွာ ႏွစ္ဦး သို႕မဟုတ္ ႏွစ္ဦးထက္ ပိုေသာ သူမ်ား ၾကားတြင္ အျခားသူ တစ္ဦးဦး၏ လုပ္ရပ္ကို မသင့္ မေလ်ာ္ လႊမ္းမိုး ႏိ္ုင္ရန္ မသင့္ေလ်ာ္ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ စီစဥ္ျခင္း၊

(ဃ) ႏိုင့္ထက္ စီးနင္း ျပဳမူျခင္း ဆိုသည္မွာ အၿခားသူ တစ္ဦးဦး၏ လုပ္ရပ္ကို လႊမ္းမိုးႏိ္ုင္ရန္ အၿခားသူ တစ္ဦးဦး သို႕မဟုတ္ အျခားသူ တစ္ဦးဦး၏ ပိုင္ဆိုင္မွဳကို တိုက္ရိုက္ သို႕မဟုတ္ သြယ္ဝိုက္၍ ပ်က္စီးရန္ သို႕မဟုတ္ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစရန္ ၿခိမ္းေခ်ာက္ျခင္း သို႕မဟုတ္ သြယ္ဝိုက္၍ ပ်က္စီးေစျခင္း သို႕မဟုတ္ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစျခင္း၊

(င) တားဆီး ပိတ္ဆို႕ၿခင္း ဆိုသည္မွာ

(၁) လာဘ္စားျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း၊ မေကာင္းမႈ ျပဳလုပ္ရန္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ၾကံစည္ျခင္း၊ ႏိုင့္ထက္ စီးနင္း ျပဳမူျခင္းမ်ား အတြက္ ဘဏ္၏ စံုစမ္းစစ္ ေဆးမႈမ်ားကို ေႏွာင့္ေႏွးေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ မဟုတ္မမွန္ သက္ေသခံ တင္သြင္းၿခင္း၊ သို႕မဟုတ္ သက္ေသခံ ပစၥည္းကို ဖံုးကြယ္ျခင္း၊ ေျပာင္းလဲျခင္း၊ မွားယြင္းေစ ရန္ျပဳမူျခင္း၊ ဖ်က္စီးျခင္း သို႔မဟုတ္ စံုစမ္း စစ္္္ေဆးျခင္း ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းမွ တားဆီးရန္ အတြက္ တစ္စံု တစ္ဦး အား သိရွိ ထားသည္မ်ားကို ဖြင့္ဟ ေျပာဆိုၿခင္းမွ တားျမစ္ရန္အတြက္ ၿခိမ္းေခ်ာက္ျခင္း၊ ေႏွာင့္ယွက္ျခင္း၊ ေၾကာက္ရြံ႕ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း။

(၂) ဘဏ္၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ျဖစ္ေသာ စာရင္း စစ္္ေဆးၿခင္း၊ သတင္း အခ်က္ အလက္မ်ား ေတာင္းဆိုျခင္း မ်ားကို သိသိ သာသာ ေႏွာင့္ေႏွးေစရန္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ျခင္း။

၈။ အထက္တြင္ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆို ခဲ့ေသာ အမူအက်င့္မ်ားကို စုစည္း၍ လိမ္လည္မွဳမ်ား၊ လာဘ္စား ျခင္းမ်ားဟု ေခၚဆိုႏို္င္သည္။

ေခ်းေငြမ်ား သံုးစြဲရာတြင္ လိမ္လည္မွဳမ်ားႏွင့္ လာဘ္စားျခင္းမ်ား ကာကြယ္ တိုက္ဖ်က္ရန္ ေငြေခ်းယူသူ၏ လုပ္ေဆာင္ရန္ တာဝန္မ်ား

၉။ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ အေထြေထြ စည္းမ်ဥ္းမ်ား အျပင္ ေငြေခ်းယူသူ သည္ -

(က) ေခ်းေငြမ်ား သံုးစြဲရာတြင္ ျဖစ္ေပၚ လာႏုိင္ေသာ လာဘ္စားျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း၊ မေကာင္း မႈအတြက္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ ၾကံစည္ျခင္း၊ ႏိုင့္ထက္ စီးနင္း ျပဳမူျခင္းမ်ား၊ ပိတ္ပင္ တားဆီးမႈ မ်ားကို ကာကြယ္ႏုိင္ရန္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ နည္းလမ္းမ်ား အားလံုးကို အသံုးျပဳ သြားရန္၊ ယင္းတို႕တြင္-

(၁) ေခ်းေငြမ်ားကို ထုတ္ေခ်းလိုက္သည့္ လုပ္ငန္းအတြက္သာ သံုးစဲြေစေရး ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရေသာ စီမံ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္း ဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ မ်ားကို အသံုးျပဳျခင္း၊

(၂) စီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္သူမ်ား အားလံုး၊ စီမံကိ္န္းႏွင့္ သက္ဆို္င္ေသာ သေဘာတူညီ ခ်က္တြင္ ပါဝင္သည့္ ေခ်းေငြ လက္ခံ ရရွိမည့္သူ အားလံုးသည္ ယခု လမ္းညႊန္ခ်က္ မိတၱဴ တစ္ေစာင္ကို ရရွိ ေစရန္ႏွင့္ ပါဝင္ေသာ အခ်က္မ်ားကို သိရွိေစေရး ေဆာင္ရြက္ရန္၊

(ခ) ေခ်းေငြ ရယူသံုးစြဲမႈ ႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး လာဘ္စားျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း တစ္စံုတစ္ရာ ေပၚေပါက္ လာသည္ဟု သိလ်င္ သိျခင္း ဘဏ္သို႔ ခ်က္ျခင္း အစီရင္ခံ သြားရန္၊

(ဂ) အထက္ အပိုဒ္ (က) ပါ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးဦးသည္ လာဘ္စားျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း၊ မေကာင္းမႈ အတြက္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ ၾကံစည္ျခင္း၊ ႏိုင့္ထက္ စီးနင္း ျပဳမူျခင္းမ်ား၊ ပိတ္ပင္ တားဆီးမႈ မ်ားတြင္ ပါဝင္ ပတ္သက္ ေနသည္ဟု သိရွိရပါက ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ အလို႕ငွာ ဘဏ္မွ ေက်နပ္ ေလာက္သည္ အထိ သင့္ေတာ္ေသာ အေရးယူမွဳမ်ား အခ်ိန္မီ ေဆာင္ရြက္ သြားရန္၊

(ဃ) လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား အားလံုးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ရန္ ေခ်းေငြ ရရွိသူ မ်ားႏွင္႔ သေဘာ တူညီခ်က္ ထဲတြင္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္မ်ား ထည့္သြင္း သြားရန္ လိုအပ္ ပါသည္ -

(၁) ယခု လမ္းညႊန္ခ်က္၏ စာပိုဒ္ ၁ဝ ပါ အခ်က္မ်ား အားလံုးကို လိုက္နာ သြားရန္၊

(၂) ေခ်းေငြ လက္ခံရရွိသူမ်ား အေနျဖင့္ ဘဏ္၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား (သို႕မဟုတ္) ဘဏ္မွ စာရင္း စစ္ေဆး လုိသည့္ အခါတြင္ ေခ်းေငြ သေဘာ တူညီခ်က္တြင္ ပါဝင္ေသာ စီမံကိန္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ စာရြက္ စာတမ္းမ်ား အားလုံးႏွင့္ စာရင္း မွတ္တမ္းမ်ားအား စစ္ေဆးခြင့္ ျပဳရန္၊

(၃) ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပ ထားေသာ စာပိုဒ္ ၁၁ ပါ အခ်က္မ်ား အရ အကယ္၍ ေငြလက္ခံသူ (အစိုးရ) သည္ တရား မဝင္ေတာ့ေၾကာင္း ဘဏ္မွ ေၾကညာသည့္ အခါတြင္ လူထုသို႔ တိုက္႐ိုက္ ေထာက္ပံ့သည့္ ေငြကို ရပ္တန္႔ျခင္း သို႕မဟုတ္ ေရႊ႕ဆို္င္း ထားျခင္းကို ေငြေခ်းယူသူမ်ား အေနျဖင့္ လက္ခံ သြားရန္၊

(၄) လာဘ္စားၿခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ ေခ်းေငြ ပမာဏအား ေငြေခ်းယူသူမွ ဘဏ္သို႔ ျပန္လည္ ေပးဆပ္ရန္၊

(င) ေခ်းငွား ထားေသာ ေငြႏွင့္ ပတ္သက္၍ လာဘ္စားျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ပြား၍ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္သည့္ အခါ ဘဏ္၏ ကိုယ္စားလွယ္ ႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ သြားရန္၊

(စ) ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပ ထားေသာ စာပိုဒ္ ၁၁ ပါ အခ်က္မ်ား အရ အကယ္၍ ေငြ လက္ခံသူ (အစိုးရ) သည္ တရား မဝင္ေတာ့ေၾကာင္း ဘဏ္မွ ေၾကညာသည့္ အခါတြင္ အဆိုပါ ေၾကျငာခ်က္ အတိုင္း အျပည့္ အဝ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ရန္ အတြက္ လုိအပ္ သင့္ေတာ္သည့္ လုပ္ေဆာင္ ဖြယ္ရာမ်ား အားလံုးကို ေဆာင္ရြက္ ရမည္။ ယင္း တို႔တြင္-

(၁) ေငြ လက္ခံ ရရွိသူ (အစိုးရ) ႏွင့္ ေငြ ေခ်းယူသူ တို႔အၾကား ခ်ဳပ္ဆို ထားသည့္ သေဘာ တူညီခ်က္ကို ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းျခင္း သို႕မဟုတ္ ေရႊ႕ဆိုင္းျခင္း ျပဳလုပ္ ႏိုင္သည့္ ေငြ ေခ်းယူသူ၏ အခြင့္ အေရးကို က်င့္သံုးရန္၊

(၂) ဆံုး႐ႈံးသည့္ ပမာဏကို ျပန္လည္ ေပးေလ်ာ္ ေစရန္၊

အျခား ေခ်းေငြ လက္ခံ ရရွိ သူမ်ား

၁ဝ။ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ အေထြေထြ စည္းမ်ဥ္းမ်ား အျပင္ ေငြလက္ခံသူႏွင္႕ စီမံကိန္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ သေဘာ တူညီခ်က္ ျပဳလုပ္ ထားေသာ အျခားေသာ ေငြေခ်းယူသူမ်ားသည္-

(က) စီမံကိန္းႏွင့္ စပ္ဆိုင္ေသာ လုပ္ငန္းရပ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ ရာတြင္ အထက္ ေဖာ္ျပပါ အေထြေထြ စည္းမ်ဥ္း မ်ားႏွင့္ စာပိုဒ္ (၉) ပါ ေခ်းယူသူႏွင့္ ခ်ဳပ္ဆို ထားေသာ သေဘာ တူညီခ်က္မ်ား၊ အျခားေသာ ေခ်းေငြ လက္ခံရရွိသူမ်ားႏွင့္ ျပဳလုပ္ ထားေသာ သေဘာ တူညီခ်က္ မ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာ အခ်က္မ်ား အားလံုးကို လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ သြားရန္ တာဝန္ ရွိသည္၊

(ခ) ေခ်းေငြ ရယူ သံုးစြဲမႈႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး လာဘ္စားျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း တစ္စံုတစ္ရာ ေပၚေပါက္ လာသည္ဟု သိလ်င္ သိျခင္း ဘဏ္သို႔ ခ်က္ျခင္း အစီရင္ခံရန္၊

(ဂ) ထုတ္ေခ်း ထားေသာ ေငြႏွင့္ ပတ္သက္၍ လာဘ္စားျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ပြား၍ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္သည့္ အခါ ဘဏ္၏ ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္၊

(ဃ) ေခ်းေငြမ်ား သံုးစြဲရာတြင္ ျဖစ္ေပၚ လာႏုိင္ေသာ လာဘ္စားျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း၊ မေကာင္းမႈ အတြက္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ ၾကံစည္ျခင္း၊ ႏိုင့္ထက္ စီးနင္း ျပဳမူျခင္းမ်ား၊ ပိတ္ပင္တား ဆီးမႈ မ်ားကို ကာကြယ္ ႏုိင္ရန္ အတြက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ နည္းလမ္းမ်ား အားလံုးကို အသံုးျပဳ သြားရန္၊ ယင္းတို႕တြင္-

(၁) ေခ်းေငြမ်ားကို ထုတ္ေခ်း လိုက္သည့္ လုပ္ငန္း အတြက္သာ သံုးစဲြ ေစေရး ယံုၾကည္ စိတ္ခ် ရေသာ စီမံ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕ အစည္း ဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ မ်ားကို အသံုး ျပဳျခင္း၊

(၂) စီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္သူမ်ား အားလံုး၊ စီမံကိ္န္းႏွင့္ သက္ဆို္င္ေသာ သေဘာ တူညီခ်က္တြင္ ပါဝင္သည့္ ေခ်းေငြ လက္ခံ ရရွိမည့္သူ အားလံုးသည္ ယခု လမ္းညႊန္ခ်က္ မိတၱဴ တစ္ေစာင္ကို ရရွိေစရန္ႏွင့္ ပါဝင္ေသာ အခ်က္မ်ားကို သိရွိ ေစေရး ေဆာင္ရြက္ရန္၊

(င) ေခ်းေငြ လက္ခံ ရရွိသူ၏ ကို္ယ္စားလွယ္ တစ္ဦးဦးသည္ ေအာက္စာပိုဒ္ ၁၁ ပါ အတိုင္း တရားမဝင္ဟု ဘဏ္က ေၾကညာသည့္ အခါ အဆို္ပါ ေၾကျငာခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ လုိအပ္ သလို လုပ္ေဆာင္ ရမည္။ ဥပမာ - စီမံကိန္းတြင္ ေပးအပ္ ထားေသာ ယင္း ကိုယ္စားလွယ္၏ တာဝန္ အားလံုးႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အားလံုးကို ရုပ္သိမ္းရန္၊ အကယ္၍ ဘဏ္မွ ေတာင္းဆိုပါက သို႔မဟုတ္ လုပ္ေဆာင္ သင့္သည္ဟု ယူဆ ပါက ယင္း ကုိယ္စားလွယ္ႏွင့္ ခ်ဳပ္ဆို ထားေသာ စာခ်ဳပ္ကို ဖ်က္သိမ္းရန္၊

(စ) ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပ ထားေသာ စာပိုဒ္ ၁၁ ပါ အခ်က္မ်ား အရ အကယ္၍ စီမံကိ္န္းႏွင့္ သက္ဆို္င္ေသာ သေဘာ တူညီခ်က္တြင္ ပါဝင္သည့္ ေခ်းေငြ လက္ခံ ရရွိမည့္သူ တစ္ဦး တစ္ေယာက္ သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းသည္ တရား မဝင္ေတာ့ေၾကာင္း ဘဏ္က ေၾကညာသည့္ အခါတြင္ အဆိုပါ ေၾကျငာခ်က္ အတိုင္း အျပည့္အဝ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ရန္ အတြက္ လုိအပ္ သလို လုပ္ေဆာင္ ဖြယ္ရာမ်ား အားလံုးကို ေဆာင္ရြက္ ရမည္။ ယင္းတို႔တြင္-

(၁) ေငြထုတ္ေခ်းသူ ဘဏ္၏ အခြင့္ အေရး အတိုင္း ေခ်းေငြကို ရုပ္သိမ္းျခင္း သို႕မဟုတ္ ေရႊ႕ဆိုင္းျခင္း

(၂) ဆံုး႐ႈံးသည့္ ပမာဏအား ျပန္လည္ ေပးေလ်ာ္ ေစရန္၊

လိမ္လည္မႈမ်ား၊ လာဘ္စားျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚသည့္ အခါတြင္ တားျမစ္ ပိတ္ပင္ ျခင္းႏွင့္ အျခား အေရး ယူျခင္းမ်ား

၁၁။ အထက္ ေဖာ္ျပပါ ရည္ရြယ္ခ်က္ ႏွင့္ အေထြေထြ စည္းမ်ဥ္းမ်ား အျပင္ ဘဏ္သည္ သက္ဆို္င္ရာ အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံ အျပင္ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးခ်င္း သို႕မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခု အေပၚတြင္ ဘဏ္၏ ခ်မွတ္ ထားေသာ တားျမစ္ ပိတ္ပင္မႈ မူဝါဒမ်ား၊ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းမ်ား ႏွင္႔ အညီ တားျမစ္ ပိတ္ပင္ ပိုင္ခြင့္ ရွိသည္။ ဥပမာ - ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးခ်င္း သို႕မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုသည္ သတ္မွတ္ ကာလ တစ္ခု အထိ သို႕မဟုတ္ ကာလ အပိုင္း အျခားမဲ့ အရည္ အခ်င္း ပ်က္ယြင္း သည္ဟု အမ်ား ျပည္သူ သိရွိေအာင္္္ ေၾကျငာ ခံရသည့္ အခါ (၁) ဘဏ္မွ ေငြေၾကး အေထာက္ အပံ့ ေပးေသာ ကန္ထရို္က္ လုပ္ငန္း တစ္ခု ရရွိမည့္ အခါ၊ (၂) ဘဏ္မွ ေငြေၾကး အေထာက္ အပံ့ ေပးေသာ လုပ္ငန္း တစ္ခုမွ ေငြေၾကး ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လက္ခဲြ ကန္ထရိုက္ ရရွိျခင္း စသည့္ အျခား တစ္နည္းနည္းျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အက်ိဳး အျမတ္ တစ္စံု တစ္ရာ ရရွိသည့္ အခါ၊ (၃) ဘဏ္မွ ေငြေၾကး အေထာက္ အပံ့ အၿပည့္ အဝ ေပးေသာ သို႔မဟုတ္ တစ္ိတ္တပိ္ုင္္း ေပးေသာ စီမံကိန္း လုပ္ငန္း တစ္ခုခု၏ ႀကိဳတင္ ျပင္္ဆင္ျခင္း၊ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ား တြင္ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ ေနသည့္ အခါ-

(က) စီမံကိန္း ေငြေၾကးမ်ားကို သံုးစဲြ၍ လာဘ္စားျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း၊ မေကာင္းမႈ အတြက္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ ၾကံစည္ျခင္း၊ ႏိ္ုင့္ထက္ စီးနင္း ျပဳမူျခင္းမ်ား၊ ပိတ္ပင္ တားဆီးမႈမ်ားတြင္ ပါဝင္ ပတ္သက္ ေနသည္ဟု ဘဏ္က ဆံုးျဖတ္သည့္ အခါ၊

(ခ) ဘဏ္ႏွင့္ သေဘာ တူညီခ်က္၏ ျပဳလုပ္ ထားသည့္ အျခား ေငြေၾကး အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုခုမွ ေန၍ွ တစ္ဦးခ်င္း သို႕မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုသည္ ၎တို႔ အဖြဲ႕အစည္းမွ ေငြေၾကး အေထာက္အပံ့ အျပည့္ အဝ ေပးေသာ သို႕မဟုတ္ တစ္ိတ္ တပိ္ုင္္း ေပးေသာ စီမံကိန္း လုပ္ငန္း တစ္ခုခုတြင္ လာဘ္စားျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း၊ မေကာင္းမႈ အတြက္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ ၾကံစည္ျခင္း၊ ႏိ္ုင့္ထက္ စီးနင္း ျပဳမူျခင္းမ်ား၊ ပိတ္ပင္ တားဆီးမႈ မ်ားတြင္ ပါဝင္ ပတ္သက္ ေနသည္ဟု ဆံုးၿဖတ္သည့္ အခါတြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အဆိုပါ ပုဂၢိဳလ္၊ အဖဲြ႕အစည္း မ်ားသည္ အေထာက္အပံ့ ရရွိရန္ အတြက္ အရည္ အခ်င္း ပ်က္ယြင္း သည္ဟု ေၾကျငာ ခံရသည့္ အခါတြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႀကိဳတင္ ျပင္္ဆင္ျခင္း၊ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အရည္ အခ်င္း ပ်က္ယြင္းသည္ဟု ေၾကျငာ ခံရသည့္ အခါတြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊

(ဂ) လူပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးခ်င္း သို႕မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုသည္ ကမာၻ႕ဘဏ္ အုပ္စု၏ အစုအဖြဲ႕ အလိုက္ ဝယ္ယူေရးႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး လာဘ္စားျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တာဝန္မရွိဟု ဘဏ္၏ အေထြေထြ ဝန္ေဆာင္မႈ ဌာနက စစ္ေဆး ေတြ႕ရွိ သည့္ အခါ၊

အေထြေထြ

၁၂။ ဤ လမ္းၫႊန္တြင္ ေဖာ္ျပ ထားခ်က္ မ်ားသည္ ေငြေခ်းယူမႈ သေဘာ တူညီခ်က္ သို႔မဟုတ္ ဘဏ္ ႏွင့္ ေငြေခ်း ယူသူ ႏွစ္ဦး စလံုး ပါဝင္ေသာ မည္သည့္ မွတ္တမ္း မ်ားတြင္ မဆို ေဖာ္ျပ ထားသည့္ ဘဏ္ သို႔မဟုတ္ ေငြေခ်း ယူသူ၏ အခြင့္ အေရးမ်ား၊ ကုစားမႈမ်ား သို႔မဟုတ္ တာဝန္ ရွိမႈ မ်ားကို ကန္႔သတ္ျခင္း မရွိ ေစရ။

Reference: http://siteresources.worldbank.org/INTLEGSTAFONLY/Resources/AnticorruptionGuidelinesOct2006RevisedJan2011.pdf